تاثیر هیپ‌هاپ بر بهارِ عربی

ترجمه ی مقاله ای از رسانه ی BBC.com با عنوان:
"?Is HipHop driving the Arab Spring"
Cordelia Hebblethwaite :نویسنده

موسیقی و انقلاب ها دارای تاریخ طولانی ای هستند؛ هیپ هاپ در دنیای عرب چنین نیست. اما در جریان "بهار عربی" در تابستان 2011 ،آیا هیپ هاپ به عنوان یکی از عوامل موثر در انقالب به شمار می رود؟
"..آقای رئیس جمهور .. مردم مثل حیوانات شده ان .. ما مثل سگ ها زندگی می کنیم.."
اینها کلمات مربوط به رپر جوان اهل تونس (ال جنرال با نام اصلی حامادا بن آمور) در آهنگ "رئیس جمهور" بود.
اواخر سال 2010 بود، وقتی "ال جنرال" (که رپری نسبتا ناشناخته بود) این آهنگ را به همراه یک ویدئو در صفحه ی فیسبوکش بی سر و صدا منتشر کرد.
آهنگ، افسار گسیخته و خشمناک بود -درباره ی فساد، بیکاری و فقر- و مستقیما رئیس جمهور وقت تونس (زین العابدین بن علی) را خطاب قرار می داد.


بدونِ زرق و برق
آهنگ طی چند روز همه گیر شد و کلمات متن این آهنگ روی لب های افرادی بود که به خیابان های تونس آمده بودند.
اندی مورگان (ژورنالیست): "او و آهنگش، یه عامل قابل توجه برای دیگران بودن! این آهنگ، خودنمایی و زرق و برق رو از ژانر (انقلاب) زدود و اون رو به سادگی بیان کرد. او فقط یه مرد پشت میکروفون بود و اون چیز رو همونطور که بود داشت می گفت".
آن، یک حرکت جسورانه از طرف ال جنرال بود. همان چیزی که او را به سمت بازداشت و بازجویی شدن (به مدت سه روز در ژانویه 2011 ) توسط مقامات تونس هدایت کرد.
مارتین لارسن در گفت و گو با Freemuse (گروهی که به دفاع از حقوق هنرمندان موسیقی در سرتاسر جهان می پردازد): "هنر و موسیقی او به یک نماد مستحکم در روند انقالب مبدل شد، که البته او به یک هدف تبدیل شد".


خودت را بیان کن
اندی مورگان: "هیپ هاپ همیشه یه چیزیه که در اون، ساده و بی پرده صحبت کردن، از همون اول به صورت ذاتی وجود داشته".
اما همین امر، آن (هیپ هاپ) را برای هنرمندانی که قصد ابراز خودشان را داشتند، در بسیاری از کشورهای عربی تحت کنترل شدید، به صورت ویژه دشوار کرد.
در واقع تا الان، هیپ هاپ و رپ در خاورمیانه و شمال آفریقا دارای محدودیت در دسترسی بوده اند (عمدتا در میان فلسطینیان و در مراکش).
اما در ماه های اخیر (2011)، به نظر می رسد هیپ هاپ به سرعت در حال محبوب شدن در بین کشورهایی است که در آنها "بهار عربی" جریان دارد؛ مانند: مصر، لیبی و سوریه.
دیب (هنرمند هیپ هاپ، 27 ساله و اهل مصر): "هیپ هاپ عربی در حال حاضر بسیار جوان است. آن، یک موسیقی مبارزه ای است".
او (دیب) می گوید قبل از انقلاب، برای یافتن جای پا در میان "دریایی از آهنگ های عاشقانه که امواج رادیویی مصر را تحت تسلط داشتند" مبارزه می کرده.
و اگرچه موسیقی اش حاشیه ی سیاسی داشته، او مجبور بود که بسیار مراقب کلماتش باشد!
از توضیحات دیب: "من عملاً می تونم از اسامی دیگه ای استفاده کنم! می تونم بگم "اونها" یا بگم "کله گنده ها". من هیچ وقت نمی گم "دولت" یا هیچ وقت مستقیما نمی گم "حُسنی مبارک (اسم رئیس جمهور)".
همه ی اینها در طول هفته ی اعتراضات در میدان التحریر تغییر کرد؛ وقتی رپرهایی همچون "دیب" از اولین کسانی بودند که برای اجرا روی صحنه رفتند.
"این انقلاب ها، سکوت و حصار ترس را شکستند" –از گفته های "عمر أفندُم"، رپر سوری-آمریکایی و یکی از هنرمندان حاضر در آهنگ "JAN25#" (این آهنگ یک ارجاع است به روزی که اعتراضات گسترده در مصر شروع شد).


جبهه‌ی بعدی
لیبی، کشور دیگری بود که خیزش بسیار سریعی را در صحنه ی هیپ هاپ اش به تماشا نشست. که بخش اعظم آن، در اطراف شهر بنغازی واقع شده است.
مارتین لارسن در گفت و گو با Freemuse" :در لیبی، شمار زیادی از موزیسین ها وجود داشتن که معلوم نبود از کجا اومده ان! اونها اساسا فقط از آزادی ناگهانی ای که عملاً قادر به تولید محصولات و البته موسیقی خونگی شون و قرار دادن اون در رسانه های بین المللی بود لذت می بردن".
برای بیشتر قسمت ها، هیچ مدیر یا لیبل موسیقیایی و یا هرگونه حق کپی رایتی وجود نداشت. در عوض، اغلب آنها مستقیما از طریق اینترنت، (عمدتا) یوتیوب، فیسبوک و توییتر منتشر شدند؛ هرچند که این امر برای بسیاری از هنرمندان منطقه آسان نبود.
مارتین لارسن: "وضعیت در سوریه هر روز رو به زوال ونابودی می ره؛ با آشفتگی ای که اونجاست، هیچ کس نشانی از تعداد حمالت به فعاالن حقوق بشر، هنرمندان و موزیسین ها نداره".
مارتین لارسن در ادامه با Freemuse ،درباره ی به قتل رسیدن یک خواننده ی سوری به دلیل سخنرانی در برابر بشار اسد: "گزارش ها رو دریافت کردیم؛ اما ممکنه ما نتونیم کاری از پیش ببریم".


فرهنگِ چه‌کسی؟
اما آیا این شگفت آور است که هیپ هاپ چنین تاثیری در خاورمیانه داشته؟
نه از نظر "دیب"، کسی که بیشتر به زبان عربی رپ کرده است: "من فکر می کنم این که 'هیپ هاپ  تماماً آمریکاییه'، دیگه استدلال معتبری نیست.
جهان به یگانگی رسیده چون 'جهانی سازی' اتفاق افتاده و هیچ مرزی وجود نداره.
منظورم اینه که مثال من الان شلوار جین پامه! آیا نباید جین پام کنم چون آمریکاییه؟
ما چیزهای خوب رو از جوامع [یاد] می گیریم و چیزهای بد رو رها می کنیم.
از یه طریق، هیپ هاپ به فرهنگ عربی نزدیکه؛ هیپ هاپ و مشخصا رپ بر پایه ی شعره و اعراب هم شیفته ی سراییدن ان".

نظرات

پست‌های معروف از این وبلاگ

Legend of the old woman & the fox

حدیث

خود درگیری(بررسی تعاریفِ مرتبط و غیر مرتبط)